Drewno jest tradycyjnym materiałem do budowy domków letniskowych, którego popularność utrzymuje się m.in. dzięki współczesnym trendom w projektowaniu i aranżacji oraz ze względu na swoje zalety w porównaniu z innymi materiałami. Jednak "drewno" to szerokie pojęcie, obejmujące różne formy, z których każda ma swoje zalety w zależności od warunków, w jakich będzie użytkowana. Jak wybrać odpowiedni materiał do swojego drewnianego domku letniskowego?
Rodzaje drewna
Wybierając materiał do budowy domku letniskowego, ważne jest zrozumienie różnic między różnymi formami, w jakich drewno może być używane. Każdy typ ma swoje zalety i wady, których znaczenie zależy od warunków użytkowania, głównego przeznaczenia domku, a nawet osobistych preferencji.
Bale
Bale to tradycyjny materiał do budowy całorocznych domków. Gdy mówi się o drewnianych domkach, wielu od razu myśli o klasycznych konstrukcjach z masywnych bali, przytulnych i niemal bajkowych. W nowoczesnym budownictwie istnieją dwa rodzaje bali: surowe (zwane także okorowanymi) i cylindryczne. Różnią się one przede wszystkim sposobem obróbki. Surowe bale są minimalnie obrabiane ręcznie, usuwana jest kora, gałęzie i inne duże nierówności. Bale cylindryczne są przygotowywane za pomocą frezarki, która może zdjąć do 2 centymetrów twardej warstwy pnia. Surowe bale mają zmienną grubość, podczas gdy maszyna tworzy bale o identycznej średnicy.
Niezależnie od typu, bale mają pewne zalety:
- Niska cena. Minimalna obróbka skraca proces produkcji, co wpływa na cenę materiału. Surowe bale są nieco droższe niż cylindryczne ze względu na czasochłonność i pracochłonność ręcznej obróbki pni.
- Szybkość i prostota montażu. Jeśli domek ma standardowy prostokątny kształt, montaż bali przypomina układanie klocków, zwłaszcza w przypadku bali cylindrycznych o ujednoliconych wymiarach.
- Izolacja termiczna. Bale są popularne nie tylko ze względu na dostępność drzew, ale również dzięki swoim właściwościom izolacyjnym, co jest szczególnie cenne jesienią i zimą.
- Mikroklimat. Naturalne drewno, które nie przeszło intensywnej obróbki przemysłowej, tworzy doskonały, hipoalergiczny mikroklimat wewnątrz.
- Brak konieczności wykończenia zewnętrznego. Drewniane domy z bali prezentują się efektownie same w sobie, dlatego nie ma potrzeby martwić się o estetykę budynku.
Jednak bale mają również pewne wady:
- Niska jakość drewna. Chociaż zdarzają się wyjątki, większość producentów używa drewna drugiej kategorii do produkcji bali.
- Wilgoć. Drewno dobrze chłonie wilgoć, a brak dodatkowej obróbki i ochrony może prowadzić do wzrostu wilgotności w domu, zwłaszcza w zmieniających się warunkach sezonowych.
- Pęknięcia. W domach z bali z czasem mogą pojawiać się pęknięcia, które wymagają uszczelnienia. To może prowadzić do ciągłych problemów, gdyż pęknięcia mogą stać się źródłem poważniejszych problemów.
Belki
Aby wyeliminować wady bali, w budownictwie często stosuje się belki. Belka to masywny kawałek drewna o kwadratowym lub prostokątnym przekroju, uzyskany poprzez proste przycięcie pnia z czterech stron. Istnieją również belki profilowane, które mają bardziej skomplikowany kształt z rowkami, co zapewnia mocniejsze połączenia. Belka klejona powstaje z kilku desek, które są łączone, prasowane i klejone – wszystko dla jeszcze większej wytrzymałości materiału.
Belki mają następujące zalety:
- Lekkość. Belka jest lekkim materiałem, co czyni ją bardziej preferowaną dla drewnianych domków letniskowych.
- Dostępność. Podobnie jak w przypadku bali, belka jest minimalnie obrabiana, co wpływa na jej cenę.
- Fundament. Do budowy domku z belki nie jest potrzebny mocny fundament, co przyspiesza budowę.
- Wytrzymałość. Budynki z drewnianych belek są bardzo trwałe i stabilne.
- Mikroklimat jak w domu z bali.
Jednak belki mają również istotne wady:
- Słaba izolacja cieplna. Lekkość i kształt belki sprawiają, że chociaż jest doskonałym materiałem na domki letniskowe, do komfortowego użytkowania przez cały rok wymagają one dodatkowej izolacji i większych nakładów na ogrzewanie. W mniejszym stopniu dotyczy to belki klejonej, która lepiej zatrzymuje ciepło.
- Wrażliwość na czynniki naturalne. Złe warunki atmosferyczne i nagłe zmiany pogody prowadzą do szybkiego zużycia materiału. Dodatkowo belki są podatne na ogień. Dlatego przy budowie domu z belek nie można pomijać pełnej impregnacji bioochronnej i ogniochronnej.
- Konstrukcja szkieletowa. Konstrukcja szkieletowa lub tzw. panele sandwich to doskonały materiał do budowy domku letniskowego na własnej działce. Panele sandwich składają się z dwóch warstw drewna, między którymi znajduje się warstwa izolacji termicznej. Ten materiał i podejście mają następujące zalety:
- Szybkość. Domy szkieletowe są budowane bardzo szybko i łatwo, co pozwala rozpocząć użytkowanie domku w ciągu kilku dni.
- Lekkość. Dzięki lekkiej konstrukcji domek nie wymaga solidnego fundamentu, który można wykonać szybko, tanio i łatwo.
- Izolacja termiczna. Wielowarstwowość paneli i wbudowana w nich izolacja termiczna pozwalają nie martwić się o koszty ogrzewania.
- Izolacja akustyczna. Chociaż panele sandwich wyglądają niemal jak klocki, zapewniają dobrą izolację dźwiękową i prywatność wnętrza domu.
Do wad domów szkieletowych często zalicza się krótki okres użytkowania. Jednak technologia ta jest znana od XIX wieku, a praktyka pokazuje, że wiele domów szkieletowych służy przez 50 lat i dłużej. Przy odpowiednim wyborze producenta, który zapewni wysoką jakość materiałów, oraz przy odpowiedniej konserwacji, dom z belek może służyć przez bardzo długi czas.